[Nota] Sains UPSR: Proses Hidup Manusia
⭕ NOTA SAINS : PROSES PERNAFASAN MANUSIA ⭕
1. PERNAFASAN MANUSIA
▪ Bernafas merupakan satu proses hidup manusia. Manusia menggunakan hidung, trakea dan juga paru-paru untuk bernafas. Paru-paru ialah organ pernafasan yang menjalankan pertukaran oksigen dan karbon dioksida.
Organ Yang Terlibat Semasa Bernafas :
▪ HIDUNG
▪ TRAKEA
▪ PARU-PARU
Proses semasa manusia menarik nafas :
🔘 Udara masuk dari : Hidung 👉🏻 Trakea 👉🏻 Paru-paru
🔘 Apabila manusia menyedut udara masuk ke dalam badan :
▪ Paru-paru mengembang.
▪ Dada naik dan mengembang.
▪ Diafragma mengendur dan turun ke bawah.
🔘 Apabila manusia mengeluarkan udara dari badan :
▪ Paru-paru mengecut.
▪ Dada menurun dan mengempis.
▪ Diafragma mengecut dan naik ke atas.
🔘 Udara yang dihembus keluar dari paru-paru mengandungi banyak karbon dioksida.
🔘 Kadar pernafasan ialah bilangan pergerakan dada naik dan turun setiap satu minit.
🔘 Apabila seseorang aktif, kadar pernafasannya meningkat kerana dia memerlukan tenaga yang banyak.
2. PERKUMUHAN
▪ Perkumuhan merupakan satu proses penyingkiran hasil bahan buangan dari tubuh badan.
▪ Bahan buangan akan memudaratkan kesihatan jika tidak disingkirkan daripada tubuh badan.
Terdapat TIGA organ perkumuhan :
▪ GINJAL
▪ PARU-PARU
▪ KULIT
Setiap organ mengumuhkan hasil perkumuhan yang berlainan iaitu :
Ginjal
▪ Ginjal menyingkirkan hasil buangan dalam bentuk air kencing, urea dan garam.
Paru-paru
▪ Paru-paru membebaskan karbon dioksida dan wap air.
Kulit
▪ Kulit menyingkirkan hasil buangan dalam bentuk peluh, air berlebihan dan garam.
3. PENYAHTINJAAN
▪ Penyahtinjaan merupakan satu proses menyingkirkan sisa makanan keluar melalui dubur sebagai tinja.
▪ Tinja ialah sisa makanan yang tidak dapat dihadam oleh perut kita.
▪ Jika penyahtinjaan tidak disingkirkan, bahan tersebut akan berkumpul dalam tubuh badan kita. Ia boleh menyebabkan kesihatan kita terganggu.
▪ Penyahtinjaan adalah penting untuk mengekalkan kesihatan tubuh badan kita.
Pelbagai penyakit boleh berlaku sekiranya penyahtinjaan tidak berlaku, antaranya ialah :
❌ Kita boleh menghidapi masalah batu karang atau kencing berdarah.
❌ Kita boleh menghidapi masalah usus tersumbat atau kanser usus.
4. GERAK BALAS TERHADAP RANGSANGAN
▪ Manusia bergerak balas terhadap rangsangan. Rangsangan ialah perubahan yang dapat dikesan oleh manusia.
Manusia dapat merangsang dan bergerak balas dengan menggunakan LIMA deria :
▪ KULIT
▪ MATA
▪ TELINGA
▪ HIDUNG
▪ LIDAH
Kulit
▪ Kulit bergerak balas terhadap panas dan sejuk.
Mata
▪ Mata bergerak balas terhadap penglihatan.
Telinga
▪ Telinga bergerak balas terhadap bunyi.
Hidung
▪ Hidung bergerak balas terhadap bau.
Lidah
▪ Lidah bergerak balas terhadap rasa.
5. PEMBIAKAN
▪ Pembiakan ialah satu proses melahirkan anak atau baka.
▪ Manusia perlu membiak untuk menambahkan bilangan dan memastikan spesies manusia terus wujud di dunia ini.
Anak-anak akan mewarisi ciri-ciri persamaan daripada ibu bapa mereka, seperti :
▪ Warna kulit.
▪ Jenis rambut.
▪ Rupa paras.
6. TABIAT BURUK YANG MENGANCAM PROSES HIDUP MANUSIA
▪ Tabiat buruk akan mengganggu proses hidup manusia.
Contoh tabiat buruk ialah :
▪ MEROKOK
▪ MINUM MINUMAN BERALKOHOL
▪ MAKAN MAKANAN BERLEMAK
▪ PENYALAHGUNAAN DADAH
▪ MENGHIDU GAM
Kesan daripada melakukan tabiat buruk tersebut akan menyebabkan :
Merokok
▪ Merosakkan peparu.
Minum Minuman Beralkohol
▪ Kesukaran berjalan dengan betul dan penglihatan yang kabur.
Makan Makanan Berlemak
▪ Menyebabkan diabetes.
Penyalahgunaan Dadah
▪ Kerosakan otak dan halusinasi
Menghidu Gam
▪ Halusinasi dan pening.
7. AMALAN HIDUP SIHAT
▪ Kita perlu mengamalkan gaya hidup sihat untuk menjaga kesihatan tubuh badan.
Contoh amalan gaya hidup sihat :
▪ Mengambil makanan yang sihat.
▪ Menjalani pemeriksaan kesihatan berkala.
▪ Beriadah.
▪ Tidur yang mencukupi.
▪ Minum lapan gelas air sehari.
Semoga bermanfaat !
Jika anda perlukan nak tingkatkan lagi kefahaman Sains, boleh join Tuisyen Sains UPSR secara Online KLIK DI SINI
